Νικόλαος Ιατρού, MD, MSc

Αγγειοχειρουργός | Αγγειολόγος

Διαβητικό πόδι

Συμπτώματα, έλκη, λοιμώξεις & θεραπεία.

Τι είναι το διαβητικό πόδι

Το διαβητικό πόδι είναι μία κλινική κατάσταση που αφορά ασθενείς πάσχοντες από διαβήτη και μπορεί να περιλαμβάνει είτε απλές δερματικές αλλοιώσεις είτε ακόμα και σοβαρές καταστάσεις που απειλούν σημαντικά την υγεία του πάσχοντος μέλους και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον ακρωτηριασμό του.

Παθήσεις & προβλήματα

Ένας διαβητικός ασθενής πρέπει να απευθύνεται στον γιατρό του κάθε φορά που παρατηρεί την παραμικρή αλλοίωση στα κάτω άκρα του, ακόμα κι αν θεωρεί ότι δεν είναι τόσο σημαντική. Στις παθήσεις και τα ανησυχητικά δερματικά προβλήματα που μπορεί να εμφανίσει ένα διαβητικό πόδι συγκαταλέγονται:

Δερματικοί κάλοι & ξηρότητα

Το διαβητικό πόδι μπορεί να εμφανίσει αρκετά δερματικά προβλήματα μεταξύ των οποίων έντονη ξηρότητα και ρωγμές στο δέρμα, ξεφλούδισμα, αλλά ακόμα και σοβαρούς δερματικούς κάλους. Προκειμένου να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις, είναι καλό να φροντίζετε για τη σωστή ενυδάτωση του ποδιού σας, χωρίς όμως υπερβολές. Οι κάλοι είναι σημαντικό να αφαιρούνται προσεκτικά με τη χρήση ελαφρόπετρας σε υγρό δέρμα, καθώς αν μείνουν μπορεί να προκαλέσουν δυνητικά επικίνδυνα έλκη και πληγές.

Έλκη & πληγή σε διαβητικό πόδι

Εμφανίζονται συχνότερα στην πατούσα κάτω από το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού και την πτέρνα, όπου ασκείται η μεγαλύτερη πίεση κατά την ορθοστασία ή τη βάδιση, ή ακόμα και στην κάτω μεριά του δαχτύλου. Είναι σημαντικό οι πληγές αυτές να εξεταστούν από έναν ειδικό γιατί αν αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την βιωσιμότητα ολόκληρου του ποδιού.

Λοιμώξεις

Καθώς τα άτομα με διαβήτη παρουσιάζουν συχνά περιφερειακή μικροαγγειοπάθεια, η επούλωση και άμυνα του οργανισμού σε λοιμώξεις είναι σημαντικά ασθενέστερη σε σύγκριση με αυτή ενός υγειούς ατόμου. Επίσης επειδή οι ασθενείς που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη παρουσιάζουν περιφερική διαβητική νευροπάθεια δεν έχουν την αίσθηση του πόνου που έπεται μιας λοίμωξης με αποτέλεσμα αυτή να εξελίσσεται χωρίς να δίνει συμπτώματα αισθητά από τον ασθενή.

Η εμφάνιση λοίμωξης μπορεί να υποκρύπτει απόφραξη κάποιας μεγαλύτερης αρτηρίας και για τον λόγο αυτό η λοίμωξη να εξελίσσεται πολύ γρήγορα. Επίσης σε ασθενείς με κακή ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου του αίματος οι λοιμώξεις είναι πιο συχνές. Μία λοίμωξη στο δέρμα των ποδιών ατόμων με διαβήτη μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στον ακρωτηριασμό τους.

Διαβητικό πόδι: Συμπτώματα

Ένας ασθενής με διαβήτη θα διαπιστώσει τα πρώτα δείγματα διαβητικού ποδιού όταν το πόδι του αρχίσει να γίνεται στιλπνό, λείο, να δείχνει πρησμένο, να μελανιάζει ή να πέφτουν οι τρίχες του.

Όλα αυτά θεωρούνται τα πρώτα συμπτώματα ενός διαβητικού ποδιού και χρειάζεται άμεση παρακολούθηση από ειδικούς. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ένας διαβητικός δεν πρέπει να περιμένει να δει τα σημάδια και μετά να κινητοποιηθεί, αλλά να ελέγχει τακτικά το ζάχαρο του και να βρίσκεται σε πλήρη συνεργασία με τον γιατρό του για την πρόληψη δυνητικά επικίνδυνων καταστάσεων. Πρέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα να κάνει έναν έλεγχο σε κάποιο οργανωμένο αγγειοχειρουργικό ιατρείο.

Διάγνωση

Ένα διαβητικό πόδι είναι εύκολο να διαγνωστεί με απλή κλινική εξέταση και μέτρηση του ζαχάρου του ασθενούς, ωστόσο επιπλέον έλεγχοι, για την διαπίστωση αγγειοπάθειας ή νευροπάθειας συνιστώνται για την έγκαιρη αντιμετώπιση δυνητικά επικίνδυνων καταστάσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλεια του μέλους.

Πέρα από τις επιμέρους θεραπείες για την προσωρινή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που θα εμφανίσει ένα διαβητικό πόδι (όπως έλκη, κάλοι κλπ) και τον καθαρισμό νεκρού δέρματος και των πληγών, δυστυχώς όταν το άτομο φτάσει στο σημείο να αναζητήσει άμεση θεραπεία, μιλάμε συνήθως για ακρωτηριασμό. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι γίνονται περίπου 2.500 ακρωτηριασμοί ετησίως, εκ των οποίων, το 90% οφείλεται σε νευροπάθεια ή αγγειοπάθεια που προκύπτει από το διαβήτη σε συνδυασμό με παραμέληση της υγείας του ασθενούς.

Μία θεραπεία που εφαρμόζεται ωστόσο και μπορεί να σώσει το διαβητικό πόδι πριν φτάσει στο σημείο του ακρωτηριασμού είναι η θεραπεία με αυτόλογους αυξητικούς παράγοντες, που λαμβάνονται απευθείας από το αίμα του ασθενούς και τοποθετούνται στα έλκη, βοηθώντας στην ταχύτερη επούλωση τους.

Νικόλαος Ιατρού, MD, MSc

Αγγειοχειρουργός | Αγγειολόγος